Οι «φουσκωμένοι» λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος έχουν γονατίσει νοικοκυριά και επιχειρήσεις, φαινόμενο το οποίο παρατηρείται σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες επέλεξαν διαφορετικούς τρόπους ενίσχυσης των καταναλωτών.
Η αύξηση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας έχει ωστόσο άλλο αντίκτυπο στην Ελλάδα κι άλλο για παράδειγμα στη Δανία. Κι αυτό γιατί η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στη χώρα μας είναι αυξημένη κατά 5,4 σε σχέση με την αντίστοιχη έναν χρόνο πριν, ενώ στη σκανδιναβική χώρα η αύξηση είναι μόλις 0,7.
Η Ελλάδα βρίσκεται στην κορυφή της λίστας, ενώ στη δεύτερη και τρίτη θέση βρίσκονται Κροατία και Βουλγαρία με αύξηση της τάξεως του 4,9. Αντίθετα, οι τρεις χώρες που παρατηρείται η μικρότερη αύξηση σε σχέση με πέρυσι είναι η Δανία (x0,7), η Σουηδία (x0,7) και η Πολωνία (x2,0).
Αναλυτικά η λίστα:
- Ελλάδα: x5,4
- Κροατία: x4,9
- Βουλγαρία: x4,9
- Ρουμανία: x4,7
- Σλοβενία: x4,6
- Ουγγαρία: x4,6
- Γαλλία: x4,4
- Ιταλία: x4,4
- Σλοβακία: x4,3
- Ισπανία: x3,9
- Πορτογαλία: x3,8
- Ολλανδία: x3,7
- Βέλγιο: x3,5
- Τσεχία: x3,4
- Αυστρία: x3,3
- Λετονία: x2,8
- Εσθονία: x2,8
- Λιθουανία: x2,8
- Φινλανδία: x2,7
- Γερμανία: x2,3
- Πολωνία: x2,0
- Σουηδία: x0,7
- Δανία: x0,7
«Οι αυξανόμενες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας ανοίγουν τρύπα στους κρατικούς προϋπολογισμούς», είναι ο τίτλος του σχετικού ρεπορτάζ του POLITICO, τονίζοντας ότι «οι κυβερνήσεις των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ξοδεύουν δισεκατομμύρια σε ενισχύσεις για ν’ αντιμετωπίσουν τους εκτοξευόμενους λογαριασμούς ρεύματος, όμως αυτό δημιουργεί προβλήματα στους εθνικούς προϋπολογισμούς».
«Η αύξηση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό από την άνοδο των τιμών του φυσικού αερίου, γεγονός που έχει οδηγήσει σε εκκλήσεις για μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όπως από την Ισπανία, ενώ η Πολωνία, από την άλλη, θέλει μια ανανέωση του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών. Αυτές είναι όμως μακροπρόθεσμες ιδέες. Βραχυπρόθεσμα, οι κυβερνήσεις μοιράζουν μετρητά», συνεχίζει το δημοσίευμα του POLITICO και προσθέτει: «Αφού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέστησε σαφές ότι δεν θα παρέμβει στην κρίση, το περασμένο φθινόπωρο οι χώρες της ΕΕ άρχισαν να εφαρμόζουν επιλογές πολιτικής που ενέκριναν οι Βρυξέλλες για να διατηρήσουν υπό έλεγχο το κόστος των καταναλωτών.
«Κάθε χώρα έχει ακολουθήσει τον δικό της δρόμο», δήλωσε η Σιμόν Ταλιαπιέτρα, ανώτερη συνεργάτιδα στο think tank «Bruegel», που εδρεύει στις Βρυξέλλες.
Το φάσμα των απαντήσεων στις αυξημένες τιμές ρεύματος περιλαμβάνει φορολογικές μειώσεις στην Ισπανία, φυλλάδια μετρητών στη Γαλλία, ανώτατα όρια τιμών στη θέρμανση στην Ελλάδα και εκπτώσεις ενεργειακής απόδοσης στην Ολλανδία.
Το κόστος είναι υψηλό και συνεχώς αυξάνεται.
Ο δημοσιονομικός αντίκτυπος για 11 χώρες που εξετάστηκαν από το POLITICO κυμαίνεται από τουλάχιστον 210 εκατομμύρια ευρώ στην Ιρλανδία έως 20 δισεκατομμύρια ευρώ στη Γαλλία.
Ενδεικτικά το εκτιμώμενο κόστος από την κρατική ενίσχυση στους λογαριασμούς ρεύματος:
Βέλγιο: 1,8 δις. ευρώ
Τσεχία: 326 εκατ. ευρώ
Γαλλία: 20 δις. ευρώ
Γερμανία: 3,25 δις. ευρώ
Ελλάδα: 1,8 δις. ευρώ
Ιρλανδία: 210 εκατ. ευρώ
Ιταλία: 11,8 δις. ευρώ
Ολλανδία: 3,4 δις. ευρώ
Πολωνία: 2 δις. ευρώ
Ισπανία: 4,7 δις. ευρώ
Σουηδία: 574 εκατ. ευρώ
Ενώ τα μέτρα αυτά έχουν βοηθήσει μέχρι στιγμής να συγκρατηθεί η λαϊκή δυσαρέσκεια, τα περισσότερα εφαρμόστηκαν με την προϋπόθεση ότι οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας θα έπεφταν μέχρι την άνοιξη. Οι ειδικοί λένε τώρα ότι αυτό είναι απίθανο. Μια ανάλυση της ING bank διαπιστώνει ότι «οι τιμές είναι πιθανό να παραμείνουν ιστορικά υψηλές» φέτος.
Σε αυτό προστίθεται η αβεβαιότητα για το εάν η Ρωσία θα επιτεθεί στην Ουκρανία, κάτι που θα ανατρέψει τους υπολογισμούς της αγοράς φυσικού αερίου.
«Αν κοιτάξετε τις προθεσμιακές αγορές, το φυσικό αέριο θα παραμείνει ακριβό κι αυτό χωρίς καν να σκεφτείτε τι θα μπορούσε να συμβεί με τις τιμές εάν ξεσπάσει μια σύγκρουση στην Ουκρανία», δήλωσε η Ταλιαπιέτρα.
Τα ανώτατα όρια τιμών της ενέργειας, οι φορολογικές περικοπές κι άλλα μέτρα έρχονται πέρα από την τεράστια αύξηση των κρατικών δαπανών που προκλήθηκε από την πανδημία. Το δημόσιο χρέος στην ευρωζώνη είναι πάνω από το 97% του ΑΕΠ και χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ισπανία έχουν επίπεδα χρέους πάνω από 120% του ΑΕΠ. Ενώ οι κανόνες της ΕΕ που περιορίζουν το χρέος στο 60% έχουν ανασταλεί από τον Μάρτιο του 2020, τα κράτη μέλη εξακολουθούν να βρίσκονται υπό πίεση να διατηρήσουν τις δαπάνες υπό έλεγχο.
«Υπάρχει μόνο τόσο πολύς χρόνος που μπορείτε να μειώσετε τους φόρους ή να διατηρήσετε ευρείες επιδοτήσεις», είπε η Ταλιαπιέτρα και συμπλήρωσε: «Το ενεργειακό κόστος για τις ιταλικές εταιρείες αναμένεται να εκτιναχθεί από 8 δις. ευρώ το 2019 σε 37 δις. ευρώ φέτος… Δεν υπάρχει τρόπος για το κράτος να καλύψει αυτό το κενό και εδώ μιλάμε μόνο για επιχειρήσεις, ούτε καν για οικογένειες».
Είπε ότι οι κυβερνήσεις πιθανότατα θα επικεντρώσουν τα μελλοντικά μέτρα σε νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος, ενώ θα ενθαρρύνουν τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις να αναλάβουν τις «άνευ προηγουμένου αλλαγές συμπεριφοράς» που απαιτούνται για τη μείωση των λογαριασμών ρεύματος.
«Βλέπουμε ήδη αυτές τις αλλαγές στη βιομηχανική πλευρά, με τις εταιρείες να μετατοπίζουν τις διαδικασίες παραγωγής στο Σαββατοκύριακο ή να παράγουν μόνο σε περιορισμένο αριθμό ημερών κάθε εβδομάδα, ως αποτέλεσμα των τιμών», είπε η Ταλιαπιέτρα. «Στους ανθρώπους δεν αρέσει να τους λένε πώς να ζήσουν τη ζωή τους, αλλά οι κυβερνήσεις θα πρέπει να βρουν έναν ωραίο, μαλακό τρόπο για να πουν στους καταναλωτές να περιορίσουν την κατανάλωση ενέργειας».
Χωρίς ανάπαυλα από τις υψηλές τιμές ενέργειας, υπάρχει επίσης πίεση για μια βαθύτερη επανεξέταση του τρόπου λειτουργίας των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ, κάτι που πιέζει η Ισπανία.
«Αυτά τα μέτρα έκτακτης ανάγκης υπάρχουν για να επιλύσουν τις άμεσες επιπτώσεις, αλλά δεν θα πρέπει να μας απαλλάξουν από έναν πιο παγκόσμιο προβληματισμό σχετικά με τη διάρθρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη», δήλωσε η Γαλλίδα υπουργός Οικολογικής Μετάβασης, Μπάρμπαρα Πομπίλι».
πηγη ieidiseis